|
21.
Sigaranın başka sakıncaları da var mıdır?
Sigaranın bazı ilaçlarla da etkileşimi söz konusudur. Sigara bazı
ilaçların etkisini azaltırken bazılarının etkisini de arttırmaktadır.
|
22.
Sigara bu kadar değişik ve çok sayıda etkileri nasıl yapabilmektedir?
Sigara dumanında bulunan katran içinde sayıları 4000 dolayında çeşitli
kimyasal maddeler vardır. Bunların da vücuttaki çeşitli organlar üzerinde
değişik sağlık etkileri olabilmektedir. |
23.
Neden sigara içenlerin hepsi akciğer kanserine yakalanmıyor?
Sigara tiryakilerinin %10-15 kadarı akciğer kanserinden ölür. Bundan
çok daha fazlası da kalp hastalığı nedeniyle hayatını kaybeder. Bu
iki hastalık sigara tiryakilerinin başlıca ölüm nedenidir. Başka nedenlere
bağlı ölümler de sigara içenlerde içmeyenlere göre daha fazladır.
İnsanlar çok çeşitli hastalıklar nedeniyle öldükleri için hepsinin
de akciğer kanserinden ölmeleri söz konusu değildir. Ancak sigara
içenlerde akciğer kanserinden ölme riski, sigara içme süresi ve günde
içilen sigara sayısı ile ilgili olmak üzere, sigara içmeyenlere göre
10 ile 25 kat daha fazladır. Ayrıca sigara içenler içmeyenlere göre
daha erken yaşta ölmektedir. |
24.
Sigara içmeyenler de akciğer kanserine yakalanır mı?
Akciğer kanseri sigaradan başka nedenlere bağlı olarak da meydana
gelebilir ve sigara içmeyenler de akciğer kanserine yakalanabilir.
Ancak sigara içmeyenlerde akciğer kanseri son derece ender görülür. |
25.
Hava kirliliği akciğer kanserine neden olabilir mi?
Belki, ancak çok az oranda. Büyük kentlerde ve sanayi bölgelerinde
yaşayanlar arasında akciğer kanseri hafifçe yüksek bulunmaktadır.
Ancak bu bölgelerde yaşayanlar sigara da içiyorlarsa akciğer kanserine
yakalanma riskleri daha fazla olmaktadır. |
26.
Bir süredir sigara içiyor olsam, sonra bırakabilir miyim?
Sigaraya bağımlılık meydana geldikten sonra bırakmak daha zordur.
Başlangıçta devamlı yapılan bir alışkanlık şeklinde olan sigara içme
davranışı, bir süre sonra nikotin bağımlılığına dönüşür. Bu dönemde
sigarayı bırakmak daha zor olmakla birlikte yine de bırakılabilir.
Ama önemli olan, bağımlılık meydana gelmesine izin vermeden, mümkün
olduğu kadar erken dönemde sigarayı bırakmaktır. |
27.
Sigara gerçekten bağımlılık yapar mı?
Evet, sigara da alkol ve bazı ilaçlar gibi gerçek anlamda bağımlılık
yapar. Sigara tiryakilerinin kontrolsüz olarak düşünmeden sigara yakmaları,
uzunca bir süre içmedikten sonra üst üste birkaç sigara içmeleri bu
bağımlılığın göstergeleridir. |
28.
Sigarayı bırakanlarda "yoksunluk belirtileri" görülür mü?
Sigara tiryakisi olan bir kişi sigarayı bırakınca terleme, kalp hızının
değişmesi, hazımsızlık, uyku bozukluğu, sinirlilik hali gibi belirtiler
gösterirler. Bu belirtiler bir hafta içinde azalır, ancak tamamen
kaybolması birkaç hafta alabilir. |
29.
İnsanlar sigaraya neden başlıyorlar?
Özellikle gençler arasında "arkadaş etkisi" sigaraya başlamanın
başlıca nedenidir. Bunun dışında büyükleri taklit etmek, kendini bağımsız
hissetmek, başkaldırmak, kendisini büyümüş hissetmek gibi nedenler
sigaraya başlamanın önemli gerekçeleri olmaktadır. |
30.
Türkiye'de ne kadar insan sigara içmektedir?
Türkiye'de 15 yaşın üzerindeki kişiler arasında sigara içenlerin
oranı %45 dolayındadır. Bir diğer ifade ile yaklaşık iki kişiden
birisi sigara içmektedir. Bu oran erkeklerde %62, kadınlarda da
%25 dolayındadır. Bu değerlere göre Türkiye'de yaklaşık 17 milyon
kişinin sigara içmekte olduğu söylenebilir.
|
|
31.
Sigarayı daha çok ne tür insanlar içmektedir?
Sigara alışkanlığı ile eğitim, kültür ve ekonomik güç arasında ters
bir ilişki vardır. Sigara alışkanlığı eğitimi ve gelir düzeyi az
olan kişiler arasında daha fazladır.
|
32.
Bu kişiler ne kadar sigara içmektedir?
Türkiye'de 17 milyon kişinin günde ortalama bir paket sigara içtiği
varsayıldığında, her gün 17 milyon paket sigara içildiği hesaplanır.
Bir paket sigara fiyatının yaklaşık 1 dolar olduğu düşünüldüğünde
her gün sigaraya yaklaşık 17 milyon dolar verildiği söylenebilir.
Sigaraya yapılan bir aylık harcama Sağlık Bakanlığı'nın bir yıllık
bütçesinden fazladır. |
33.
Türkiye'de sigara içenlerin sayısı artıyor mu?
Gelişmiş ülkelerin pek çoğunda sigara içme alışkanlığı azalma gösterirken
ülkemizde herhangi bir azalma yoktur, aksine artmakta olduğu bile
söylenebilir. |
34.
Sigara alışkanlığı erkeklerde mi kadınlarda mı daha fazladır?
Türkiye'de sigara içme alışkanlığı erkeklerde kadınlara göre daha
fazladır. Özellikle kırsal bölgelerde kadınlar arasında sigara alışkanlığı
çok azdır. Ancak kentlerde yaşayan ve çalışan kadınlar arasında sigara
alışkanlığı zamanla artış göstermektedir. |
35.
Gençler arasında sigara alışkanlığı ne durumdadır?
Türkiye'de sigaraya başlama yaşı giderek daha küçük yaşlara doğru
inmektedir. Eski yıllarda çoğunlukla askerlik döneminde sigaraya başlanırken
günümüzde ortalama olarak 13.5 yaşında sigaraya başlanmaktadır. Ülkemizde
13 yaşındaki erkek çocukların yarısı, 16 yaşındakilerin de %80'i sigarayı
en az bir defa denemişlerdir. |
36.
İnsanlar neden sigara içmeye devam ediyorlar?
Sigara bağımlılık yapıcı bir madde olduğu için bir kez sigara alışkanlığı
oluştuktan sonra bu alışkanlıktan vaz geçmek zor olmaktadır. Bununla
birlikte sigara alışkanlığı "vazgeçilmez" bir alışkanlık
değildir. Bu konuda kararlı olan pek çok tiryakinin bu alışkanlıktan
kurtulabildiği bilinmektedir. |
37.
Sigara alışkanlığı nasıl edinilmektedir?
İlk kez sigara içenlerde genellikle, bulantı, baş dönmesi gibi belirtiler
olur. Ancak bir süre sonra sigaranın insanı rahatlattığı, uyarıcı
ve zevk verici olduğu da fark edilir. Bu özelliklerden dolayı bir
kez sigarayı denemiş olanlar, bu denemeyi tekrarlama isteği gösterirler.
Bu dönemde alışkanlık ve giderek de bağımlılık gelişir. |
38.
Sigara içenlerin ne kadarı sigarayı bırakmak istemektedir?
Aslında sigara tiryakilerinin büyük bir bölümü bu alışkanlıklarından
hoşnut değildir ve sigarayı bırakmak istemektedir. Çeşitli araştırmaların
sonuçlarından, sigara içenlerin en az üçte ikisinin sigarayı bırakmak
istediği anlaşılmaktadır. |
39.
Sigarayı bırakmak mümkün müdür?
Elbette. Sigarayı bırakma konusunda kararlı olmak önemlidir. Pek çok
kişi sağlık nedenlerinden dolayı sigara alışkanlığından vazgeçmek
durumunda kalmaktadır. Sigaranın neden olduğu kalp hastalığı ve akciğer
hastalığı gibi rahatsızlığı olan kişiler doktor tavsiyesi ile sigarayı
bırakmaktadır. |
40.
İnsanlar sigarayı bırakmayı nasıl başarmaktadır?
Sigara içenlerin önemli bir bölümü sigarayı bırakma konusunda ufak
bir teşvik ve destek beklemektedirler. Ancak sigarayı bırakma konusunda
en önemli konu, sigara içen kişinin, sigarayı bırakma konusunda kendisinin
istekli ve kararlı olmasıdır. Sigara bırakma konusunda batı ülkelerinde
daha yaygın olan "sigara bırakma klinikleri" ülkemizde de
açılmaya başlanmıştır. Bu kliniklerden veya her hangi bir doktordan
sigarayı bırakma konusunda yardım istenebilir. |
|